انجام امور روزانه زندگي با وجود خستگي ناشي از ام اس اگر چه خستگي و بي رمقي از شايعترين مشكلات در بيماران ام اس شناخته شده است و محققين تلاش فزاينده اي براي فهم علائم نامشهود آن دارند ، با اين حال چالش و برخورد با آن و كاهش تاثير خستگي ناشي از ام اس بر زندگي روزمره مي بايست مد نظر قرار داشته باشد . بي رمقي ميتواند تمام انواع فعاليتهاي روزانه را متاثر سازد, مثل جستجو و يا حفظ شغل , براي خريد به لبنياتي رفتن , تماشاي بازي فوتبال كودكتان , تهيه شام خانواده, حمام گرفتن, تميز كردن خانه, براي قدم زدن به بيرون رفتن, كار با كامپيوتر, شستشوي رخت و لباس .
تحقيقات نشان داده است كه بي رمقي مي تواند روي فعاليتهاي اساسي و مهم نه تنها فردي كه به ام اس مبتلاست تاثير مضر بگذارد بلكه دوستان, خانواده و شبكه اجتماعي را نيز تحت تاثير قرار ميدهد . بيماران مبتلا به ام اس اظهار ميدارند وقتي دچار بي رمقي ميشوند قادر به انجام كاري نيستند – فقط ضروريات- يعني ديگر قدرت انتخاب را از دست ميدهند . آنها همچنين ميگويند " حافظه ام تسليم ميشود"- درباره خستگي ام احساس مقصر بودن ميكنم چون در انظار، تنبل جلوه ميكنم و مردم باور نميكنند كه حقيقتا قادر به انجام كاري نيستم. چنين اظهاراتي نشان ميدهند كه بي رمقي ناشي از ام اس بر تمامي زمينه هاي روانشناسي، ادراكي ، اجتماعي و فيزيكي زندگي افراد مبتلا به ام اس تاثير ميگذارد
مديريت خستگي كه مستقيما به بيماري ام اس ارتباط ندارد
براي مديريت موثر خستگي كه موجب تغيير اساسي در زندگي مان است , علل بالقوه خستگي بايستي مورد شناسايي قرار گيرند. نوعي از خستگي مسقيما مربوط به ام اس است و اينطور تصور ميشود كه بعلت صدمه اي است كه به غلاف محافظ اعصاب(ميلين ها) وارد شده است ميباشد اگر چه خستگي در بيماران ام اس ميتواند ناشي از عللي باشد كه بطور مستقيم مربوط به صدمه فوق الذكر نيستند . جدول " يك " فهرستي از اين علل را نشان ميدهد. بي رمقي يا خستگي در بيماران ام اس ناشي از يك يا دو عامل گفته شده در جدول, در بيماران بسيار شايع است
مديريت خستگي مرتبط با ام اس
خستگي كه مستقيما ناشي از بيماري ام اس است اينگونه طبقه بندي ميشوند
خستگي اوليه ام اس كه تصور ميشود ناشي از فيبر اعصاب باشد (ميلين هاي صدمه ديده ) و خستگي ثانويه ام اس كه ميتواند همراه با يكسري از ناتواناييها باشد
در حال حاضر دارو درماني و راهبردهاي غير تهاجمي براي درمان خستگي ناشي از ام اس بكار برده ميشوند. كار درمانها ( افرادي كه به كاردرماني اشتغال دارند) نُه روش غير تهاجمي براي كنترل خستگي يا بي رمقي ناشي از ام اس و توانمند كردن بيماران براي انجام كارهايشان توصيه میشود
یک - شناخت ويژه گي هاي خستگي ناشي از ام اس
دو - روشهاي خود آگاهي
سه - روشهاي ذخيره انرژي بوسيله صرفه جويي موثر و كارآمد انرژي خود
چهار - روشهاي ساده سازي كارها
پنج -استفاده از تجهیزات
شش - كنترل و مشاهده دماي بدن
هفت- تمدد اعصاب و وانهادگی
هشت - الگوي خواب مناسب و نداشتن بي خوابي
نه - مشاركت در انجام كارهاي روزانه فيزيكي تا حد امكان
هدف از استراتژيهاي فوق الذكر تصحيح مكانيسم بي رمقي نيست بلكه منظور ارائه استراتژيهاي مشهود براي تصميم گيري خود انگيخته مناسب براي نيازهاي هر فرد و ايجاد الگوي مصرف انرژي براي مشاركت در فعاليت هاست. در جدول دوم مثالها و اصول هر يك از اين راهبردها آمده است. تحقيقات نشان داده است كه اگر اشخاص داراي بيماري مزمن مثل ام اس در برنامه هاي اجتماعي كار درماني و مصرف انرژي شركت نمايند تاثير مثبتي را در افزايش توانايي و مديريت بي رمقي خود و نهايتا افزايش كيفيت زندگي شان خواهند داشت
لطفن اصل مقاله را اینجا مطالعه فرمایید . باتشکر از دکتر حمید سجاد