بيماري ام اس به روايتي ديگر، به همراه چند سوال و جواب اسکلروز متعدد يا ام اس یکی از بیماریهای شایع درگیر کننده سیستم عصبی است که حدود يك و يك دهم میلیون انسان را در جهان مبتلا ساخته است . اسکلروز متعدد ( ام . اس ) بیماری التهابی سیستم عصبی مرکزی ( شامل مغز ونخاع ) است . شواهد موجود نشان دهنده آن است که ام . اس یک بیماری خود ایمنی است که در افراد مستعد از نظرژنتیکی که درمحیط مناسب برای شکل گیری این بیماری زندگی می‌کنند ، ایجاد میشود .آشکارترین اثر تخریبی که بیماری ام . اس در سیستم عصبی مرکزی به جا می گذارد ، ساختاری به نام پلاک است که نام این بیماری از این ساختارها برگرفته شده است . ام . اس عمدتاً ماده سفید را درگیر می‌کند . ماده سفید از فیبرهای عصبی تشکیل شده است که پیام های عصبی را در سیستم عصبی منتقل می‌کنند ؛ سیستم عصبی مرکزی پیام‌های عصبی را پردازش می‌کنند و مجدداً سلول های عصبی دستور مناسب را از سیستم عصبی مرکزی به اندام‌ها منتقل می‌کنند . در پلاک‌ها ، میلین که کارکرد مهمی در انتقال پیام عصبی دارد به علت عملکرد سلولهای التهابی ، از بین می رود . میلین غلافی است که بسیاری از رشته‌های عصبی را می‌پوشاند . تخریب میلین و دیگر ساختارهای عصبی و از سوی دیگر تولید فاکتورهای خاص باعث اختلال عملکرد سیستم عصبی مرکزی می‌گردد
سوال اول : اگر ام . اس عملکرد سیستم عصبی مرکزی را بر هم می‌زند آیا درست است که با توجه به نقش سیستم عصبی مرکزی انتظار داشته باشیم که تظاهرات بیماری شدید باشد ؟
ام . اس . می‌تواند بیماری شدیدی باشد و امکان اختلال در عملکردهای مختلف وجود دارد ؛ ولی تقریباً هیچ بیماری همه عملکردهای خود را از دست نمی‌دهد . افراد مبتلا به ام . اس. می‌توانند هریک از مشکلات زیر را به صورت جزئی یا کامل داشته باشند . مشکلاتی مانند بی حسی ، گزگز شدن ، ضعف عضلات ، گرفتگی ماهیچه‌ای ، درد در نواحی مختلف بدن ، کوری موقت ، اختلال در اجابت مزاج ، نارسایی در گفتار ، کاهش فعالیت جنسی ، کاهش تعادل ، تهوع ، ناتوانی در بلع ، خستگی ناتوان کننده ، افسردگی ، مشکلات از دست دادن حافظه و سایر فرم‌های اختلالات شناختی و ... . داشتن همزمان همه مشکلاتی که گفته شد به نظر سخت می‌آید ولی نباید فراموش کنیم که به ندرت پیش می‌آید که بیماران همه این مشکلات را هم زمان با هم داشته باشند . ام . اس . یک بیماری با سیر آهسته است . اکثر بیماران احتیاجی به صندلی چرخدار نخواهند داشت و تنها تعدادی از بیماران سالها بعد از آغاز بیماری احتیاج به عصا و یا صندلی چرخدار خواهند داشت بقیه افراد تنها نشانه‌های ملایمی خواهند داشت و این نشانه‌ها خود را گه گاه نشان می‌دهند . حتی در تعدادی از افراد که در طول زندگی علائم این بیماری را ندارند تنها پس از مرگ و کالبد شکافی ، به صورت اتفاقی پلاک‌ها مشاهده می‌شوند
سوال دوم : آیا در دوره زمانی پس از آغاز بیماری ، علائم بیماری همواره بروز می‌کند ؟
این بیماری بر اساس چگونگی حضور و یا عدم حضور علائم در طی زمان بیماری به 4 فرم بالینی تقسیم شده است : 1 - "عود کننده – بهبود یابنده" 85 % بیماران این سیر بیماری را خواهند داشت . این سیر از بیماری در زنان بیشتر از مردان خود را نشان می‌دهد و اکثر افرادی که در سنین 20 تا 30 سالگی علائم بیماری در آنها تشخیص داده شده است در این گروه قرار دارند . در زمانی خاص که دوره عود نامیده میشود ، افراد علائم و نشانه های بیماری را خواهند داشت و پس از مدتی علائم به صورت کامل یا جزئی بر طرف می‌گردد ( دوره بهبودی ) . دوره عود می‌تواند روزها ، هفته‌ها و یا ماه‌ها طول بکشد و دوره بهبودی اغلب به صورت ناگهانی و گاهی به طور تدریجی آغاز می‌گردد . در هر دوره عود ممکن است علائمی متفاوت از علائم قبلی بیماری ظاهر شود و نیز ممکن است علائم قبلی بدتر شود . 2 - "پیشرونده ثانویه" 50 % بیمارانی که سیر بیماری آنها عود کننده – بهبود یابنده است پس از 10 سال و 85% این بیماران پس از 25 سال ، سیر بیماری پیشرونده ثانویه خواهند داشت . در این حالت در فاصله بین دو دوره عود بیماری وضع بیمار به تدریج بدتر میشود . بیمار هر چند دوره‌های بهبودی نسبی را بعد از عود بیماری تجربه خواهد کرد ولی در واقع بهبودی حقیقی مشاهده نخواهد شد و به تدریج دوره‌های عود و بهبودی در هم می‌آمیزند . 3 - " پیشرونده – عود کننده" از همان ابتدای بیماری دوره‌هایی از بهبود و عود علائم وجود دارد ولی در فاصله بین دو عود علائم وجود دارند که علائم به تدریج بدتر میشود . 4 - "پیشرونده اولیه" این سیر از بیماری در افرادی که در اواخر سي سالگی و یا اوایل 40 سالگی برای اولین بار علائم بیماری در آنها مشاهده میشود ، بیشتر دیده میشود و مردان بیشتر از زنان در این گروه قرار می‌گیرند . در این افراد از همان ابتدا علائم بیماری به تدریج بدتر میشود . این فرم بیماری بیشتر به مغز دست اندازی می‌کند ولی اخلالات شناختی کمتر در این افراد دیده میشود
سوال سوم : تظاهرات ام . اس. از یک بیماری خوش خیم تا یک بیماری سریعاً پیشرونده و ناتوان کننده متفاوت است ، چرا چنین پدیده‌ای رخ می‌دهد ؟
سیستم عصبی مرکزی ساختار پیچیده‌ای دارد و هر ناحیه از آن مسئول انجام عملکرد خاصی در بدن می‌باشد . بسته به محل تشکیل پلاک و شدت تخریب ساختارهای عصبی ، علائم بیماری بسیار متفاوت و غیر قابل پیش بینی است . همچنین خصوصیات شیمیایی پلاک‌ها تا حدودی متفاوت است . بنابر این الگوی علائم بیماری در هر فرد مبتلا منحصر به فرد خواهد بود
سوال چهارم : اصطلاحات دیگری که در توصیف ام . اس به کار می‌روند ، چیست ؟
ام . اس خوش خیم : گروهی از بیماران عود کننده – بهبود یابنده هستند که 10 تا 15 سال سابقه این بیماری را دارند ولی ناتوانی‌های جدی در آنها شکل نگرفته است . هر چند این افراد ممکن است در نهایت سیر پیشرونده ثانویه داشته باشند
ام . اس بد خیم : كه تحت نام ام . اس حاد نیزخوانده میشود و خوشبختانه بسیار نادر است . در این حالت وضعیت بیمار به سرعت در فاصله کوتاهی از شروع علائم به ناتوانی جدی می‌انجامد
ام . اس پیشرونده مزمن : پیشرونده اولیه و پیشرونده ثانویه به این لفظ خوانده میشود ." سيندرانس"حملات نوریت بینایی التهاب عصب بینایی در هر دو چشم که همراه با التهاب طناب نخاعی است که به آن " نورومیلیت بینایی " هم گفته میشود
----------------
توصيه
دوستان عزيز ، جهت ارائه هر چه بهتر و پر ثمر شدن مطالب اين وبلاگ لطفن در قسمت " پرسش ها و پاسخ ها " حضوري فعال داشته باشيد . ضمنن اين قسمت دومين سوال خود را مطرح كرده است لطفن در بحث و گفتگوها شركت فرمائيد . سپاسگزاريم
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر